HUKUK-POSTASI-2019-metin

67 TİCARET HUKUKU 2016 York Anvers Kuralları* Av. Duygu Öner Giriş 2016 York Anvers Kuralları’na ilişkin Tebliğ, 19 Şubat 2019 tarihli, 30691 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. York Anvers Kuralları (“Kurallar”), deniz yolculuğunda karşılaşılan ani bir tehdit karşısında yapılan fedakârlığın hakkaniyetli bir biçimde paylaşılmasına dair “müşterek avarya” esaslarını belirler. Müşterek avarya, deniz yolculuğunda gemi ve yükün karşılaştığı normal dışı bir tehlike halinde, gemi ve yükün bu tehlikeden kurtarılması amacıyla yapılan bir fedakârlığın sonucu olan zarar ve masrafların paylaşılması olarak tanımlanır. Müşterek avarya ilk olarak milli kanunlarda düzenlenmiştir. De- niz taşımalarında taşıma ile ilgili tarafların (gemi ve yük ilgililerinin) genellikle farklı tabiiyete mensup olması ve milli kanunlar arasında farklılıklar bulunması, müşterek avarya konusunda yeknesak bir kurallar bütünün oluşması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Uluslararası Hukuk Derneği (“ILA”) tarafından 19. yüzyılın sonuna doğru başla- tılan çalışmalar sonucunda, York Anvers Kuralları olarak adlandırılan müşterek avarya kurumunun esaslarını ve kapsamını belirleyen ku- rallar hazırlanmıştır. York Anvers Kuralları, Milletlerarası Denizcilik Komitesi tarafından uluslararası ticaretin gereksinimlerine ve güncel sorunlara uygun olarak aralıklarla yenilenmektedir. 2016 yılında yapı- lan değişiklikler sonucunda Kurallar, tavsiye edilen en güncel halini almıştır. York Anvers Kuralları milletlerarası bir sözleşme niteliğinde de- ğildir; deniz taşımacılığında tarafların iradesine uygun olarak navlun sözleşmesi veya konşimentolara şart olarak eklenebilen tavsiye ku- * Mart 2019 tarihli Makale