HUKUK-POSTASI-2019-metin

230 HUKUK POSTASI 2019 mazlığın, dava dilekçesinde yer verilmemiş bir alacak kaleminin ıslah ile birlikte talep edilip edilemeyeceği noktasında toplandığını vur- gulamış ve ilk olarak “biçimsellik ilkesi” ile “usul ekonomisi ilkesi” çerçevesinde değerlendirme yapmıştır. YHGK, usul hukukunun biçimsellik, bir başka tabir ile formalizm, üzerine kurulduğunu, davalarda biçimselliğin keyfilikten koruma, eşit davranılma gibi güvenceler sağladığını ancak bunun sıkı sıkıya şekle bağlılık olarak görülmemesi gerektiğini ifade ederek, maddi gerçeği bulmak ve adaletli karar vermek amaçlarından uzaklaşılmaması ge- rektiğini belirtmiştir. Anayasa ve HMK ile düzenlenen usul ekonomisi ilkesi ise yargılamanın kolaylaştırılmasını, gereksiz gider yapılmama- sını esas alır. YHGK, adaletli karar vermek için, usul hukukunun taraf- lara öngörülebilirlik sağlayan şekilciliği ile usul ekonomisi ilkesinin dengede tutulmasının zorunlu olduğunu belirtmiştir. YHGK, yargılamada talep (istem) sonucunun önemine de vur- gu yapmıştır. Talep sonucunun, dava konusunu belirleyen tek ve asıl öge olduğunu, mahkemenin davayı kabul etmesi halinde kararda neyi hüküm altına alacağı hususunun açıkça beyan edilmesi gerektiğini belirtmiştir. Dava konusunun ne olduğu talep sonucu ile belirlenecek olduğundan, ıslah müessesesi de bu açıdan önemlidir. Zira ıslah ile dava konusunda değişiklik yapılması, iddianın genişletilmesi veya değiştirilmesi mümkün olmaktadır. YHGK, HMK m. 180 uyarınca da- vanın tamamen ıslah edilebileceğini, HMK m. 181 uyarınca da kısmen ıslah yoluna başvurulabileceğini ifade etmiştir. Bu çerçevede tamamen ıslahta dava sebebi veya talep konusu tümüyle değiştirilirken, dava dilekçesindeki taleplerin artık hükme konu edilemeyeceğini belirtmiş- tir. Kısmen ıslahta ise önceden yapılan usuli bir işlemin düzeltilmesi, örneğin talep sonucunun artırılmasının söz konusu olabileceğini ifade etmiştir. YHGK, tüm bu açıklamalar çerçevesinde, ıslah dilekçesi ile açı- lan davadaki taleplerin yanında, dava dilekçesinde dile getirilmeyen bir alacak kaleminin de talep edilmesinin, HMK’nın 119 ve devamı maddelerinde düzenlenen, dava açma prosedürüne ilişkin usuli şartları taşımadığını ve bu nedenle ek dava olarak değerlendirilemeyeceğini belirtmiştir. YHGK’da konuyla ilgili yapılan görüşmelerde, Anayasa #fm (Erişim tarihi: Aralık 2019).