HUKUK-POSTASI-2019-metin

220 HUKUK POSTASI 2019 TBK m. 50 uyarınca zararın varlığı ve zarar verenin kusurunu ispat yükü zarar gören üzerindedir. Bununla birlikte, bu unsurları zarar görenin kendisinin ispatlaması her zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle yargılama sürecinde, mahkemenin belirleyeceği bilirkişiler aracılığıyla zarar ve kusur oranı tespit edilebilir. Mahkemenin zarar tespitinde yararlandığı bir başka kurum ise Adli Tıp Kurumudur (“ATK”). Bu tespitler, Yargıtay içtihatlarında belirlenen çeşitli yön- temler ile gerçekleştirilir. Yaşanan bir kaza sonucu ölüm gerçekleşebileceği gibi, ağır ya- ralanmalar ve bunun sonucu kalıcı maluliyetle birlikte iş gücü kaybı da oluşabilir. Ölüm ve bedensel zararlar halinde bilirkişi ve ATK’nın dikkate aldığı aktüerya hesaplamaları Yargıtay içtihatları ile de uyum- lu olarak genellikle PMF 1931 yaşam tablosu ile, istisna olarak TRH 2010 yaşam tablosu ile yapılır. Ölüm halinde yapılan hesaplamalarda, müteveffanın olası ömrü, bu ömür süresince kazanacağı geliri, des- tekten yoksun kalan kişilerin -bunlar eş, çocuklar olabilir- her birinin ayrı ayrı olası ömrü ve yoksun kalacakları gelir, müteveffanın eşinin yeniden evlenme olasılığı vb. gibi durumlar belirlenir ve cenaze gider- leri de eklenerek tazminat miktarı bu durumlar üzerinden hesaplanır. Sürekli sakatlık halinde ise yine kazaya uğrayanın muhtemel ömrü, kaza geçirmemiş olsaydı kazanacağı gelir, maluliyet oranı, geçici iş görmezlik zararı ve sürekli iş gücü kaybı belirlenir, bunlarla birlikte tedavi giderleri de eklenerek tazminata hükmedilir. Zamanaşımı Ferdi kazalardan kaynaklanan tazminat talepleri, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yıl geçmeden talep edilmelidir. Aksi durumda mevcut fiilden kaynaklanan tüm tazminat talepleri zamanaşımına uğrar. Zamanaşımı ile ilgili özel bir durum, ferdi kazaya yol açan fiilin aynı zamanda ceza kanunları kapsamında bir suç teşkil etmesidir. Taz- minat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, tazminat taleplerinde de iki ve on yıl- lık zamanaşımı süreleri değil, ceza kanunlarda öngörülen zamanaşımı süreleri uygulanır.