HUKUK-POSTASI-2019-metin

162 HUKUK POSTASI 2019 etme konusunda takdir yetkisi vardır. Bu hüküm, IBA Kurallarının delil sunmayan taraf için öngördüğü “olumsuz etki” yaptırımının bir benzeridir. Yargıtay’ın bu madde hükmünün uygulamasına ilişkin kararları oldukça açıktır. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, bir kararında, ilk derece mahkemesinin kararını 220(3) hükmünü uygulamadığı gerekçesiyle bozar. 22. Hukuk Dairesi kararında, HMK 220(3) hükmünün uygu- lanmasının mahkemenin takdirinde olmadığını belirtir ve eksik ince- lemeye veya adil yargılanma hakkının ihlaline neden olmadığı sürece mahkemenin bu madde hükmünü uygulamak zorunda olduğuna hük- meder 4 . Yargıtay’ın 15. Hukuk Dairesi ise, belgeyi ibraz etmeyen tarafın vakıaların kanıtlanması için gerekli olan delillerin mahkeme tarafından incelemesine engel olduğu ve bu konuda kabul edilebilir bir mazeret göstermediği gerekçesiyle, mahkemenin belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebileceğine karar verir 5 . Mahkeme Kararına Uymamanın Sonuçları Mahkeme kararına uyulmamasının Türk hukukunda hukuki ve cezai sonuçları vardır. 11 Temmuz 2018 tarihinde, Anayasa Mahkemesi, ihtiyati tedbir kararının uygulanmasına ilişkin karara uymayan veya bu karara ay- kırı davranan kimsenin altı aydan on iki aya kadar disiplin hapsi ile cezalandırılmasını öngören HMK’nın 398. maddesini Anayasa aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti 6 . Dolayısıyla, 20 Kasım 2019 tarihi itibariyle, HMK’nın 398. maddesi uygulama alanı bulmaz ve ihtiyati tedbir kararına uyulmamasının yaptırımına dair yasal bir boşluk olu- şur. Bir tarafın mahkeme kararına uymaması durumunda diğer taraf, mahkeme kararlarını cebri icra kullanarak yerine getirme yetkisine sahip icra memurlarından yardım alma yoluna her zaman başvurabilir. 4 22. HD, E. 2017/17243, K. 2018/23664, 06.11.2018. 5 15. HD, E. 2018/2696, K. 2018/3431, 09.09.2018. 6 Anayasa Mahkemesi, E. 2018/1, K. 2018/83, 11.07.2018.