HUKUK-POSTASI-2019-metin

159 TAHKİM HUKUKU letlerarası (IBA Kuralları veya Prag Kuralları) veya kurumsal (ICC Kuralları, ITOTAM Kuralları, ISTAC Kuralları vb.) tahkim kuralları- na atıf yapabilir; (iv) taraflarca kararlaştırılan usul MTK’nın emredici hükümlerine tabidir; (v) taraflar arasında böyle bir anlaşma yoksa hakem heyeti tahkim yargılamasını MTK hükümlerine göre yürütür ve (vi) taraflar eşit hak ve yetkiye sahip olup her bir tarafa iddia ve savunmalarını ileri sürme olanağı tanınır. En Yaygın Şekilde Kullanılan Tahkim Usul Kuralları ve Bu Kuralların Mahkemelere Başvuru Konusuna Yaklaşımları Hemen hemen tüm kurumsal tahkim kuralları, deliller ile ilgili bazı usul kuralları belirler. Ancak kurumsal tahkim kurallarının yal- nızca birkaçı, delillerin toplanması hususunda mahkemeden yardım alma konusuna değinir. Örneğin, ICC Kurallarının 25. maddesi uyarınca, hakem heyeti mümkün olan en kısa süre içerisinde uygun bulduğu tüm yöntemleri kullanarak davanın vakıalarını tespite girişebilir ve yargılamanın her aşamasında, hakem kurulu taraflardan herhangi birinden ek delil sun- masını isteyebilir. Benzer şekilde, ISTAC Kurallarının 29. maddesi, hakem heye- tinin, davanın dayanağı olan vakıaları tespit edebilmek için uygun bulduğu tüm yöntemleri kullanabileceğini ve yargılama süresince taraflardan ek bilgi ve belge sunmalarını isteyebileceğini belirtir. ITOTAM Kuralları ise, hakem heyetinin veya tarafların mahke- meye başvurması konusunu açıkça dile getiren az sayıda düzenleme- den biridir. ITOTAM Kurallarının 26 ila 30. maddelerinde, hakem heyetinin taraflardan delillerini sunmalarını, tanık dinlenmesini, keşif yapılmasını ve bilirkişi atanmasını isteyebileceği belirtilir. Madde 30 uyarınca, dosyanın hakem heyetine iletilmesinden önce ve dosyanın hakem heyetince alınmasından sonra duruma göre, taraflar, yetkili mahkemeden geçici veya koruyucu tedbir isteminde bulunabilir. UNCITRAL Kurallarının (2006 Versiyonu) 27. maddesi benzer bir yaklaşımla, hakem heyetinin veya hakem heyetinin onayıyla taraf- lardan birinin, yetkili mahkemeden delil toplama talebinde bulunabi-