HUKUK-POSTASI-2019-metin

148 HUKUK POSTASI 2019 sürülecekse, yalnızca Madde 9 hükümleri uygulama alanı bulur ve Madde 6(4)(ii)’de öngörülen şartlar aranmaz; zira bu fıkra hükümleri tek bir tahkim anlaşmasının bulunduğu hallerde uygulanmaz. Dolayısıyla, taleplerin birden fazla sözleşme kapsamında ancak tek bir tahkim anlaşması uyarınca ileri sürülmesi durumunda, sadece Madde 9 uygulanır ve prima facie değerlendirmesi Madde 6(3) ile Madde 6(4)’ün ilk cümlesi uyarınca yapılır; Madde 6(4)(ii) kapsa- mında herhangi bir inceleme yapılmaz. Ancak, birden fazla tahkim anlaşmasının varlığı halinde ise Madde 6(4)(ii)’de öngörülen şartların sağlanıp sağlanmadığı da incelenmelidir. Madde 6(4)(ii) iki temel şart öngörür: İlk şart, tahkim anlaşmala- rının uyumlu olmasıdır. İkinci şart ise, tahkimin bütün taraflarının, ta- leplerinin tek bir tahkimde ileri sürülmesi konusundaki anlaşmalarıdır. Bu değerlendirmeler için kurallarda herhangi bir açıklama yer almaz. ICC Kuralları’ndan “birden fazla tahkim anlaşması”, “uyumluluk” ve tarafların tüm talepleri tek “bir tahkim yargılamasında değerlendiril- mesi hususunu kararlaştırmış olabileceği” ile ne anlaşılması gerektiği konusunda ayrıntı verilmez 3 . Bununla beraber, davaların birleştirilmesine ilişkin Madde 10’da da öngörülen uyumluluk testinin genellikle tahkim yeri, hakemlerin sayısı, tahkim dili gibi usuli konulara ilişkin olduğu ifade edilir. Esasa uygu- lanacak hukukun ise genel olarak bir uyumsuzluk yaratmayacağı, zira hakemlerin talepleri farklı maddi hukuklara göre değerlendirerek karar verebilecekleri ifade edilir. Bu konularda takdir yetkisi Divan’a aittir. Birden fazla sözleşmeye dayanan tahkimlerin tek bir tahkimde ileri sürülmesi için her ne kadar tahkim anlaşmalarının birebir aynı olması aranmasa da, birbiriyle çelişmemesi de önemlidir. Zira çelişki durumunda uyumluluk kıstası hakkında olumlu cevap vermek daha da güçleşecektir. Diğer yandan, birbiriyle çelişmese de açıkça uyumlu olmayan, örneğin, bazı konularda sessiz kalan tahkim anlaşmalarının uyumluluğu hakkında nasıl karar verileceği de ayrıca tartışmaya açık- 3 Jason Fry, Simon Greenberg ve Francesca Mazza tarafından hazırlanan “The Secretariat’s Guide to ICC Arbitration” (ICC Publication No. 729E, 2012 Editi- on) bu konuda Divan’ın daha önceki kararları hakkında önemli bilgiler verir.