HUKUK-POSTASI-2019-metin

125 TAHKİM HUKUKU Korporatif uyuşmazlıkları her olay temelinde ayrı ayrı değerlen- dirmek gerekir. Kanımca korporatif nitelikteki uyuşmazlıklar büyük ölçüde taraf iradesine bağlı ve tahkime elverişlidir. Tahkime elverişli olan uyuşmazlıklara örnek olarak, bireysel pay sahipliği hakları ve azınlık haklarının kullanılmasına ilişkin şirketler hukukuna özgü çekişmesiz yargı işleri, yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu, pay devir işlemleriyle bağlantılı davalar, çıkma ve çıkarılmaya ilişkin da- valar ve sermaye borcunun ifasına ilişkin davalar sayılabilir. Korporatif uyuşmazlıkların tahkime elverişliliğine ilişkin az sayıda Yargıtay kararı vardır. Yargıtay 1983 tarihli bir kararında pay defterine yazım talebini tahkime elverişli kabul eder: “Mahkemece, nama yazılı pay senetlerinin mirasçılar adına pay defterine yazının istemi ile bunun şirket yöntemince reddi işleminin ana sözleşmenin 31. maddesi hükmü uyarınca hakem- lerce çözümlenmesi gerektiği…” 3 Öğreti ise korporatif uyuşmazlıkların tahkime elverişliliğini özel- likle iki tür dava üzerinden tartışır: (i) genel kurul kararlarının iptali ve (ii) şirketin feshi. Genel Kurul Kararlarının İptali Öğretide bu konuda üç ana görüş savunulur: Birinci görüş, genel kurul kararlarının iptali davalarının tarafların iradesine bağlı olmadı- ğını ve bu nedenle tahkime elverişli olmadığını belirtir. İkinci görüş- tekiler ise genel kurul kararlarının konusuna göre bir ayrım yapar ve kendi içinde ikiye ayrılabilir: Bu bağlamda örneğin temettü dağıtımı gibi taraf iradesine bağlı olan kararların tahkime elverişli olduğunu değerlendirirken, taraf iradesine bağlı olmayan uyuşmazlıklar bakı- mından bir ayrım yapılır. Bir diğer görüş ise genel kurul kararları için istenen yaptırıma göre bir ayrım yapar: butlan ve hükümsüzlüğün tespiti davalarının taraf iradesine bağlı olmadıklarını ve bu nedenle tahkime elverişli olmadıklarını savunur ancak iptal davalarının taraf iradesine bağlı ve tahkime elverişli olduğunu ifade ederler. 3 11. HD, E. 1983/1595, K. 1983/1780, 07.04.1983.