ERDEM-HUKUK-POSTASI-TR-2018-metin

303 FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU Serbest buluşun söz konusu olduğu hallerde ise bildirim işverenin buluşun serbest bir buluş olup olmadığına ilişkin bir kanaate varması - na imkan verecek şekilde buluşun gerçekleşme şeklini içerir. Burada üzerinde durulması gereken bir nokta, buluşun işverenin faaliyet alanı içinde kullanılabilir olmadığı açıksa, çalışanın bildirim yükümlülüğü - nün bulunmadığıdır. Fakat serbest buluş, işletmenin faaliyet alanına girmemekle beraber işletme, söz konusu buluşun ilgili olduğu alanda faaliyette bulunmak için ciddi hazırlıklar içindeyse; çalışan, serbest buluşunu başka bir şekilde değerlendirmeye başlamadan önce, tam hak tanımaksızın, uygun şartlar altında buluşundan yararlanma imkânı vermek için işverene teklifte bulunmakla yükümlüdür. Işveren, tekli - fin kendisine ulaştığı tarihten itibaren üç ay içinde cevap vermezse, bu konudaki öncelik hakkını kaybeder. İşveren, bildirimi yapan çalışanlara bildirimin kendisine ulaştığı tarihi bildirir. Söz konusu bildirim yükümlülüğünün yerine getirilme - mesi halinde çalışan işveren nezdinde doğan zararlardan sorumludur. Ek olarak SMK bildirim yükümlülüğünün ihlali halinde işverene patent başvurusunun gaspı ve patentin gaspı davalarını açma hakkı öngörmektedir. Bu bağlamda söz konusu buluş için çalışan tarafın - dan gerçekleştirilen patent başvurusu henüz sonuçlanmamış ise SMK madde 110 uyarınca patent başvurusunun gaspı, buluşa patent verilmiş olması halinde ise madde 111 uyarınca patentin gaspı davası işveren tarafından açılabilir. Çalışanın işverene yapacağı bildirimin ulaştığı tarihten itibaren dört ay içinde işveren yazılı olarak tam veya kısmi hak talebinde bu - lunur. Söz konusu bildirimin yapılmaması halinde buluş serbest buluş niteliği kazanır. İ̇şverenin hizmet buluşuna ilişkin kısmi hak talep etmesi hâlinde, hizmet buluşu serbest buluş niteliği kazanır. Kısmi hak talebinde bu - lunması halinde işveren kısmi hakka dayanarak buluşu kullanabilir. Bu kullanma, çalışanın buluşunu değerlendirmesini önemli ölçüde güçleştiriyorsa çalışan, buluşa ilişkin hakkın tamamen devralınmasını veya kısmi hakka dayanan kullanım hakkından vazgeçilmesini işve - renden talep edebilir. Işveren, söz konusu talebin kendisine ulaşma - sından itibaren iki ay içinde cevap vermezse, buluşu kullanma hakkı sona erer.