ERDEM-HUKUK-POSTASI-TR-2018-metin

156 HUKUK POSTASI 2018 çıkmasının sigortacının halef sıfatıyla sigortalı ile zarar veren ara - sında yapılan tahkim anlaşmasına dayanıp dayanamadığının ve zarar verenin de sigortacı ile tahkime gitmekle yükümlü olup olmadığının belirlenmesi gerekir 6 . Tahkim anlaşmasının sigortacıya teşmili konusu, sıklıkla taşıma sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda, sigortalı emtianın ha - sara uğraması sebebiyle ortaya çıkan ihtilaflarda gündeme gelir. Bu se - beple tahkim anlaşmasının sigortalıya teşmili konusunun, Yargıtay’ın pek çok kararında taşıma sözleşmesi ve konişmentoda yer alan tahkim anlaşmasının gönderilene teşmili ile birlikte değerlendirildiği görülür. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun (“HGK”) konu ile ilgili bir kararında; sigorta ettiren ile zarar veren arasında geçerli olan koniş - mentoda yer alan tahkim şartının, halefiyet ilkesi gereğince sigortacı - ya da teşmil edeceği içtihat edilmiştir 7 . Uyuşmazlık konusu olay deniz taşımasında emtiaların hasarlanmasından kaynaklanmıştır. Emtiada ortaya çıkan hasara ilişkin sigortalısına ödeme yapan sigorta şirketi, hasarla ilgili taşıyana karşı dava açmış, taşıyan ise taşıtan ile yap - mış olduğu taşıma sözleşmesinde yer alan tahkim şartına dayanarak davanın reddedilmesini talep etmiştir. Uyuşmazlığı inceleyen HGK, öncelikle taşıma ilişkisi kapsamında konişmentoda yer alan tahkim şartının 3. kişi konumundaki gönderilene teşmil edip etmeyeceğini değerlendirmiştir. Bu kapsamda, taşıyan ile gönderilen arasındaki hukuki münasebetlerde konişmentonun esas tutulacağını, konişmen - toda taşıma sözleşmesindeki tahkim şartına atıfta bulunulduğunu ve gönderilenin, konişmentoyu ciro ile alıp ibraz etmek ve yükü teslim almakla konişmentonun şartları ile bağlanmış olduğunu belirtmiştir. Bu itibarla, gönderilenin tahkim şartı ile bağlı olduğunu ve tahkim şartının, gönderilenin halefi sıfatıyla sigorta şirketini de bağladığına hükmedilmiştir. Deniz taşımasında emtiaların hasara uğramasından kaynaklanan bir başka uyuşmazlıkta Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, yukarıda sözü edilen HGK kararı ile uyumlu olarak, taşıyan tarafından düzenlenen konişmentoda yer alan tahkim şartının gönderilen için bağlayıcı oldu - 6 Esen , s. 195. 7 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 1.2.1995 1994/11-765 E., 1995/39 K.